Agufié(-pimpinello)
Rosa spinosissima
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier pimprenelle, Rosier pimprenelle.
Descripcioun :Agufié fasènt de coulounìo de pichot aubret pas pu grand qu'un mètre, emé de noumbrous pougnoun dre, fin e de taio chanjadisso. Se recounèis peréu à si noumbrous pichot fuioun (de 5 à 11) quàsi redoun. Li flour soun souleto, blanco, e pourtado pèr un pecou un pau long. Li sepalo rèston de tèms sus l'agoulènço. La subsp. presentado eici, ié dison spinosissima.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...) que soun bon à manja, majamen en counfituro. Pamens aquéu douno de fru trop dur, pas trop goustous.
Port : Aubret
Taio : 0,2 à 1 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 2 à 3 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2000 m
Aparado : Noun
Liò : Tepiero roucaiouso
- Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Rosa spinosissima L., 1759
(= Rosa pimpinellifolia L., 1759 )
Cauril-sauvage
Vaccaria hispanica
Caryophyllaceae
Noms en français : Vachère, Saponaire des vaches.
Descripcioun :Lou cauril-sauvage trachis dins li meissoun e lis ermas. Ié dison qu'es uno arqueoufito que nous vèn d'Anatolìo desempièi de siècle emé li gran de blad. Emé la criblo se vèi de mens en mens aleva en Auto Prouvènço. Se recounèis eisadamen à si flour roso pourtado pèr de long pecou e à si fueio verdalo e en lanço.
Usanço :Es esta cultiva en mescladisso emé lou blad e la luserno pèr li vaco, que parèis qu'èi bono pèr ié faire veni lou la. Aquesto prouprieta se retrovo encò de la femo e toco tout ço qu'es en raport emé la femenita (enmenagogo, enflamacioun di teté, analgesico). Tout acò èi bessai de vèire emé la formo de la flour (principe di signaturo). Se dis peréu qu'èi vertuouso pèr la circulacioun dóu sang.
Port : Erbo
Taio : 10 à 60 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Vaccaria
Famiho : Caryophyllaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 1,5 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Meissoun
- Champ
- Ermas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Subrecousmoupoulito
Ref. sc. : Vaccaria hispanica (Mill.) Rauschert, 1965